Diglosia y funciones sociales de las lenguas en Grecia (1830-1941)

• Autores: Josep M. Bernal
• Localización: Minerva: Revista de filología clásica, ISSN 0213-9634, Nº 15, 2001, págs. 115-136
• Idioma: español
• Enlaces
  • Texto completo (pdf)
• Resumen

  • This article seeks to describe the sociolinguistic situation of modern Greece during the period from 1830 to 1941. Thanks to Charles Ferguson, this situation has been traditionally viewed as an example of diglossia. However, other authors have argued that Ferguson's diglossia does not correspond with modem Greece. Therefore, Lamuela's survey of the social roles of languages (symbolic, definitory, and communicative), which stands as a valuable alternative to Ferguson's scheme of diglossia, has been used in this article. As a conclusion, the linguistic situation of modern Greece after 1830 can be seen as a linguistic culture where the written tradition became the most important national value. Only at the end of the XIX century demoticists attempted to develop an alternative national language and presented Greece as a diglossic community.

• Referencias bibliográficas
  • Charles A. Ferguson, "Diglossia", Word, v. 15, 1959, pp. 325-340.
  • M.A. Triandafilidis, "L'état présent de la question de la langue en Grèce" (1949, reed. en M.A. Triandafilidis,'Aπαντα, v....
  • M.A. Triandafilidis, "Die Sprachfrage in Griechenland" (1912, reed. en M.A. Triandafilidis,'Aπαντα, v.4).
  • M.A. Triandafilidis, "Δημοτικισμός. 'Ενα γράμμα στους δασκάλους μας" (1926, reed. en M.A. Triandafilidis, Άπαvτα, ν. 5).
  • Joshua A. Fishman, The sociology of language (Rowley Mass., Newbury House Pub.1972).
  • Charlotte Hoffman, An introduction to bilingualism (Nueva York, Longman 1991).
  • Suzanne Romaine, Bilingualism (Oxford, Blackwell 1995).
  • Petros Vlastós, Greek bilingualism and some parallel cases (Atenas, Estía 1933).
  • M. A. Triandafilidis, 'Ή παιδεία μας και η γλώσσα της" (1912, reed. en M. A. Triandafilidis, 'Απαvτα, ν. 4).
  • Christina Kakavá, "Sociolinguistics and modern Greek: past, current and future direction", International Journal of the Sociology...
  • Mauro Fernández, Diglossia: a comprehensive bibliography 1960-1990 (Amsterdam / Filadelfia, John Benjamin Pub.Co. 1993).
  • E. Petrunias, Νεοελληνική Ύραμματική και συγκιριτική ανάλuση, μερος Α θεωρία (Salόnica, University Studio Press 1984).
  • G.N. Babiniotis, 'Έπιστημονική γλώσσα. Οι επιστημονικοί όροι της Ελληνικής" (en id., Ελληνική γλώσσα. Παρελθόν, παρόν, μέλλοv, Atenas,...
  • Margaret Alexiou, "Diglossia in Greece" (en William Haas ed., Standard languages, spoken and written, Manchester U.P., pp. 156-192).
  • George Drettas, "La diglossie: une pélérinage aux sources" , Bulletin de la Société de Linguistique de Paris, v. 76, 1981, pp. 61-98.
  • Periklis Daltas, "The concept of diglossia from a variationist point of view with reference to Greek", Archivum Linguisticum, v. 2,...
  • Periklis Daltas, "The concept of diglossia from Ferguson to Fishman to Fasold" (en I. Philippaki-Warburton et al. eds., Themes in...
  • Xavier Lamuela, Estandardització i establiment de les Ilengües (Barcelona, Edicions 62 1994).
  • Peter Mackridge ("Solomos after Alexiou: a critical study", Bizantine & Modern GreekStudies, v. 23, 1999).
  • Mario Vitti, "The inadequate tradition: prose narrative during the first half of the nineteenth century" (en Roderick Beaton ed.,...
  • D. K. Vizandios, Η Βαβυλωνία, cd. Σπ. Ευαγγελάτος (Atenas, Ermís 1972).
  • Γ. Δ. Μπαμπινιώτης, "Γεώργιος Ν. Χατζιδάκις. Η σψμβολή του στην αποκατάσταση της γλωσσικής μας ταυτότητας και στην επιστημονική σπουδή...
  • Ν. Π.Ανδριώτης, "Δημοτικισμός και γλωσσολογία'', Νέα Εστία, v. 26, 1939. p. 1489 (este mismo artículo fue reeditado en esta misma...
  • G. N. Chatzidakis, Einleitung in die neugriechische Grammatik (Lepizig 1892), pp.246-247.
  • Chatzidakis, Το πρόβλημα της νεώτερας γραφομένης Ελληνικής υπό Κ. Κρουμπάχερ και απάντησις εις αυτόν υπο Γ. Ν. Χατζιδάκι (Atenas, Sakelariu...
  • Δ. Β. ΒαΎιακάκος, Γέωργιος Ν. Χατζιδάκις (1848-1941), βίος και έρyοv (Academia de Atenas 1977).
  • G. N. Hatzidakis, La question de la langue en Grèce", Revue des Études Grecque, v. 16,1903, p. 236.
  • Γ.Ν. Χατζιδάκις, "Περί φθογγολογικών νόμων και της σημασίας αυτών εις την σπουδήν της Νέας Ελληνικής" (1883, en id., Μεσαιωνικά και...
  • Γ.Ν. Χατζιδάκις, "Διατί είμαι δημοτικιστής αλλά δεν γράφω την δημοτικήν" ( 1926, en id., Γλωσσαλαγικαi έρεuναι, Academia de Atenas...
  • Dimitris Tziovas, "Heteroglosia and the defeat of regionalism in Greece", Kambos: Cambridge Papers in Modern Greek, v. 2 (1994), pp....
  • Μ. Α. Τριανταφυλλίδης, 'Ή παιδεία μας και η γλώσσα της" (1912, reed. en Άπαντα, ν. 4).
  • Χρ. Χαραλαμπάκης, "Tο πρόβλημα των ιδιωματικών στοιχείων στη νεοελληνική λογοτεχνία'' (en id., Νεολληνικός λόγος. Μελέτες για...
  • Ρέα Δελβερούδη, "Γλωσσικό ζήτημα και νεοελληνικά ιδιώματα 1880-1910" (en Α. F. Christidis ed., "Ισχυρές" και "ασθεvείς"...
  • Γ. Ψυχάρης, Μεyαλη ρωμαική γραμματική, v. 2 (Atenas 1933).
  • André Mirambel, "La doctrine linguistique de Jean Psicharis", La Nouvelle Clio, v. 3-4 (1951-1952), pp. 78-104.
  • Gunnar de Boel, 'Ή vεογραμματική σχολή της γλωσσολογίας ως θεωρητικό θεμέλιο του δημοτικισμού του Ψυχάρη" (en Α. Argyriou, Κ. Α. Dimadis...
  • Π. Νιρβάνας, "Ψυχαρισμοί", Νέα Εστία, νοl. 3 (1929).
  • Γ. Ψuχάρης, "Ιστορικά και γλωσσολογικά ζητήματα" ( 1886, en id., Ρόδα και μήλα,Atenas / Paris, Estía /Welter 1902, v.1 ).
  • Γ. Ψuχάρης, "Ρόδα και μήλα Ε"' (1908, reed. en id., Κριτικά κείμενα, ed. Ει. Μποτουροπούλον. Atenas, fundaciόn Uranis 1997, v....
  • Γ. Ψυχάρης, ''Ο Σολωμός'', ''Le poete Solomos'' (1903, 1907, reed. en id., Κριτικά κείμενα, v. 1, pp. 292-300...
  • Γ. Ψυχάρης, ''Τι αξίζοvv τα τραγούδια μας'' (reed. en ίd., Κριτικά κείμενα, v. 1, pp. 385-389).
  • Jean Psichari, "L'excommunié (à propos d'une nouvelle grecque)" (1895, reed. en id., Κριτικά κείμενα, V. I).
  • J. Psichari, "Un coup d'oeil sur la littérature grecque vulgaire ou moderne" (1902, reed. en id., Quelques travaux de linguistique,...
  • Ε. Κριαράς, Ψυχάρης. I δέες, αγώνας, ο άνθρωπος (Atenas, Estía 1981 ).
  • Γ. Ψυχάρης, "Ιστορικά και γλωσσολογικά ζητήματα" (1886, en ίd., Ρόδα και μήλα,v. 1), p. 157.
  • Μ. I. Πετρίδης, ''ψυχάρης'', Νέα Εστία, v. 3, 1929.
  • Γ. Ψυχάρης, “Δε διαβάζουνε και τρώγουνται” ( 1893, en id., Ρόδα και μήλα, ν. 1).
  • J. Psichari, "'Preface'' (en id., Études de philologie neo-grecque, París, Les Belles Lettres 1892).
  • D. Tziovas, The nationism of the demoticists and its ίmpact on their literary theory, 1888-1930 (Amsterdam, Hakkert Ι 986).
  • Ν. Βέης, “O Αργύρης Εφταλιώτης και η Ιστορία της Ρωμιοσύνης», Νέα Εστία, v. 46, 1949, pp. 1460-1464.
  • Γ. Ψυχάρης, "Πρόλογος (Ρωμιος και Ρωμιοσύνη)'' (1901, en id., Ρόδα και μήλα, v. 1), pp. 39-51.
  • J. Psichari, "Une histoire romaique" (1901, reed. en id., Quelques travaux), pp. 544-549.
  • Τ. Βουρνάς, Ιστορία της νεώτερης και σίγχονης Ελλάδας (Atenas: Pataki 1998), v. 2.
  • A. Mirambel, "Les 'états de langue dans la Grèce actuelle", Conférences de l'Institut de Linguistique de l'Université...
  • Μ. Α. Τριανταφυλλίδης, ''Ξενηλασία ή Ισοτέλεια'' (1905, reed. En Άπavra, vοl. 1).
  • J. Psichari, "Questions d'histoire et de linguistique" (1886, en id., Ρόδα και μήλα, v. 1).
  • Μ. Α. Τριανταφυλλίδης, ''Ανοιχτό γράμμα για το γλωσσικό ζήτημα'' (1907, reed. En Άπαντα, vοl. 4), pp. 26·27.
  • Στ. Κουμανούδης, Συναγωγή νέων λέξεων υπό των λογίων πλασθεισώv από της Αλώσεως μέχρι των καθ’ ημάς χρόνων, ed. Κ. θ. Δημαράς (Atenas, Εrmίs...
  • Μ. Α. Τριανταφυλλίδης, ''L'etat present de la question de la langue en Grèce'' ( 1949, reed. En Άπαντα, vοl. 5).
  • Γ. Ν. Χατζιδάκις, ''Περί του γλωσσικού ζητήματος εν Ελλάδι Α'' (1890, en ίd., Γλωσσολογι καί μελέται, Atenas, Sakeladu 1901,...
  • Ν. Π. Ανδριώτης, 'Ή δημοτική γλώσσα στην επιστήμη'', Νέα Εστία, , vol. 12 (1932).
  • Αι. Χουρμούζιος. ''Δημοτικισμός και πεζός λόγος'', Νέα Εστία, vοl. 26 (1939).
  • Ε. Ροίδης, [Carta dirigida a Psicharis, probablemente de 1888) (en Άπαντα, ed. Α.Αγγέλου. Atenas, Επnίs 1978, vοl. 5).
  • Ν. Κονεμέvος. ''Το ζήτημα της γλώσσας'' (1873, reed. en id., Το ζήτημα της γλώσσας. ΛόΎος έργου σκιά, ed. Ρ. Παπατσαρούχα-Μισσίοu,...
  • Μ. Α. Τριανταφυλλίδης, Die Sprachfrage in Griechenland" (1912, reed. en id., Ά παvτα, v. 4).
  • Α. Πολίτης, Ρωμαντικά χρόνια. 'Oψεις και νοοτροπίες στην Ελλάδα του 1830-1880 (Atenas, EMNE 1994).
  • Gregory Jusdanis, Belated modernity and aesthetic culture: inventing national culture (University of Minnesota Press 1991).
  • Μ. Π. Μερακλής, 'Ό Παλαμάς και το Γλωσσικό ζήτημα'', Η Λέξη, vol. 114 (1992).
  • Λ. Πολίτης, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτενχίας (Atenas: ΜΙΕΤ 1986), pp. 200-206.
  • Π. Μουλλας, “Λογοτεχνία 1830-1880'' (en ίd., Ρήξεις και συνέχειες. Μελέτες για Το 190 αιώνα, Atenas: Sokoli 1993), pp. 65-74.
  • Σ. ΔΕνίση, “Για τις αρχές της πεζογραφιχας μας”, Ο Πολίτης, n.109 (1990), pp. 55-63.
  • Μ. Vitti, Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας (Atenas, Odiseas 1989).
  • Γ. Ψυχάρης, ''Ποίηση και πεζά'' (1907, reed. en ίd., Κριτκά κείμενα, νοl. 1, pp. 337-342).
  • Γ. Ψυχάρης, “Δε διαβάζουνε και τρώγουνται '' (1893, en ίd., Ρόδα και μήλα, ν. 1).
  • D. Tziovas, "A telling absence: the novel in the lonian Island", Journal of Mediterranean Studies, v. 4, n. 1 (1994), pp. 73-82.
  • Μ. Α. Τριανταφυλλίδης, “Ή γλώσσα μας στα χρόνια 1914-1916” (1920, reed. en id., Άπαντα, ν. 4), pp. 315-316.
  • P. Moullas, Les concours poétiques de l'Université d'Athènes 1851-1877 (Atenas, Sécrétariat Général pour la Jeunesse Grecque 1989).
  • Ν. Βαγενάς, 'Ή λογοτεχνική αντίσταση στη δημοτική'' (en Α. Ο. Lazaridis et al. eds., ΒΟΥΚΟΛΕΙΑ: Melanges offerts à Betrand Bouvier,...
  • Ε. Ροίδης, "Το ταξίδι του Ψυχάρη'' (1888, reed. en : Άπαvτα, vοl. 5, pp. 299-327).
  • Κλ. Παράσχος, ''Το γλωσσικό ζήτημμα στην εποχή των Ειδώλων'', Νέα Εστία, v. 45, 1949, p. 224.
  • Ν. Κονεμέvος, ''Το σύστημα του Ψυχάρη και η μέλλουσα αττική τοv Κίμωνος'' (1895, reed. en id., Το ζήτημα της γλώσσας. Λόγος...
  • Α. Καρκαβίτσας, [Entrevista publicada en el diario Το Άστυ] (1893, reed. en: Άπαvτα, Atenas, Kakόpulos 1973, νο\. 4), p. 309.
  • Κ. Τσουκαλάς, Εξάρτηση και αvαπαραγωγή. Ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα. 1830-1922 (Atenas, Themelio 1977), p....
  • C. D. Gounelas, "Neither katharevousa nor demotic: the language of Greek poetry in the nineteenth century", Byzantine & Modern...
  • Π. Μουλλάς, "Εισαγωγή" (en Γ. Βιζυηvός, Νεοελληνικά διηγήματα, Atenas, Ermís 1980), pp. λη ' - λθ'.
  • Harold Schiffman, Language culture and language policy (Londres / Nueva York: Routledge 1996).
  • Harold Schiffman, "Diglossia as a sociolinguistic situation" (en F. Coulmas ed., The handbook of sociolinguistics, Oxford / Cambridge:...
  • Ε. Κριαράς. 'Ό Εμμανουήλ Ροίδης και μερικοί άλλοι προδρομικοί δημοτικιστές" (en id., Πρώσοπα και θέματα από την ιστορία τσu δημοτικισμού,...
  • A. Frangoudaki, "Diglossia and the present language situation in Greece: a sociological approach to the interpretation of diglossia and...
  • Ιστορία τον ζητήματος της νεοελληνικής γλώσσης de Konstandinos Ν. Sathas, publicada en Atenas el año 1870.
  • Ε. Γιανίδης. Γλώσσα και ζωή (Atenas 1905).
  • David Landsman, "Diglossia and the national language question in Greece", Alandatoforos, v. 28 (1988), pp. 26-32.
  • Γ. Ν. Χατζιδάκις, "Περί του γλωσσικού ζητήματος εν Ελλάδι Α ''' ( 1890, en id., Γλωσσολογικαί μελέται, V. 1 ), ρ. 305.
  • Δ. Βικέλας, Η ζωή μου. Παιδικαί αvαμνήσεις, νεανικοί χρόνοι (Atenas 1908).