Xabier Artiagoitia Beaskoetxea
Tras realizar un acercamiento tipológico a las construcciones recíprocas del euskera, el artículo revisa los análisis anteriores de las diferencias entre las anáforas recíprocas elkar y bata bestea ‘uno otro’. Se presentan abundantes datos de la tradición literaria vasca que demuestran que la propuesta inicial de Rebuschi sobre la distribución de bata bestea es correcta, y que las predicciones realizadas por su ulterior análisis no son adecuadas.
La revisión de los patrones y variaciones de uso de dicha anáfora revela, además, un alto grado de homogeneidad en lo referente a los dialectos, así como en lo tocante a la historia de la lengua. El artículo finaliza presentando nuevas diferencias entre las dos anáforas, las cuales deberían servir como base para un estudio posterior más pormenorizado.
Artikuluak, euskal egitura elkarkarien azterketa tipologikoa egin ondoren, elkar eta bata bestea izenordain elkarkariez aurretik emandako azterbideak berrikusten ditu.
Euskal testuetatik ateratako adibide ugariren bidez artikuluak frogatzen du Rebuschiren hasierako azterbidea zuzena dela eta haren bigarren azterbideak (Rebuschi 1993) bata bestea elkarkariarentzat egiten dituen predikzioak ez direla euskal testuetan betetzen. Euskal testuetako testigantzak arakatzeak erakusten du, halaber, bata bestea-ren erabileran ez dagoela ezberdintasun mamizkorik euskalki eta aroetan barrena. Artikuluak amaieran elkar eta bata bestea elkarkariez lehenago deskribatu gabeko alde sintaktiko eta interpretatibo gehiagoren berri ematen du, etorkizunean azterbide oso bat garatzen laguntzeko asmoz.
This article provides a typological perspective of Basque reciprocal expressions and reviews previous accounts of the difference between the Basque reciprocal anaphors elkar and bata bestea ‘each other, one another’. Moreover, it presents abundant data drawn from the Basque literary tradition to show that Rebuschi’s (1988, 1989) first account is in fact correct and that the predictions made by his later (1993) account regarding the distribution of bata bestea are not fulfilled. The overview of the usage patterns for bata bestea throughout the Basque literary tradition also confirms a high degree of homogeneity across dialects and periods. The article closes introducing further syntactic and interpretive differences between the two reciprocal anaphors, which should set the basis for a future account.